Hoe zit het ook alweer met de Whk?
De premie werkhervattingskas (Whk) is een premie die voor elke werkgever apart wordt vastgesteld.
Vanwege de modernisering van de ziektewet bestaat de gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk) sinds de laatste belangrijke wijziging in 2017 uit twee premiecomponenten:
- een gedifferentieerde premie WGA,
- een gedifferentieerde premie voor ZW.
Grote werkgevers (met een loonsom die meer is dan 100 keer het gemiddelde premieplichtige loon per werknemer (€ 33.700 in refertejaar 2018) betalen hierdoor twee op werkgeversniveau vastgestelde gedifferentieerde premies (individuele premie).
De individuele premie bestaat uit een algemeen geldend gemiddeld percentage plus een individueel opslag- of kortingspercentage afhankelijk van het individuele werkgevers-risicopercentage. De opbouw van de individuele premie komt in een aantal stappen tot stand en is vrij complex.
Middelgrote werkgevers (met een loonsom van meer dan 10 en gelijk aan of minder dan 100 keer het gemiddelde premieplichtige loon per werknemer) betalen twee premies die deels opgebouwd zijn uit een sectorale premie en deels uit een op werkgeversniveau vastgestelde gedifferentieerde premie.
Voor kleine werkgevers (met een loonsom gelijk aan of minder dan 10 keer het gemiddelde premieplichtige loon per werknemer) gelden sectorale premies voor elk van de Whk-premiecomponenten. De premies per component zijn gelijk voor alle kleine werkgevers die behoren tot dezelfde sector.
Wijzigingen vanaf 2020
a) De WGA en ZW krijgen zuiverdere premies
Tot en met premiejaar 2019 is er bij de berekening van de individuele en sectorale percentages geen scheiding tussen loonsommen en lasten naar werkgeversgrootte. In de individuele premievaststelling voor grote werkgevers werden ook de lasten en loonsommen meegenomen van alle kleine werkgevers en andersom in de sectorale premie die van alle grote werkgevers in de sector. Dit zorgde voor een vermenging van risico’s van kleine en grote werkgevers.
Vanaf 2020 worden de lasten en loonsommen ten behoeve van de individuele premies en sectorale premies van elkaar gescheiden. Bij de individuele premies betekent dit dat het gemiddelde premiepercentage en het gemiddeld werkgevers-risicopercentage berekend zijn op basis van een deel van de totale lasten en loonsommen van alle werkgevers. Voor de berekening van de sectorale premies wordt het overige deel van de lasten en loonsommen gebruikt. Hierdoor is de vaststelling van de premies veel zuiverder.
b) Berekening werkgevers-risicopercentage
Overeenkomstig de bestaande berekening van het individuele werkgevers-risicopercentage zal vanaf komend premiejaar het gemiddeld werkgevers-risicopercentage ook berekend worden op basis van de gemiddelde loonsom over een periode van 5 jaren in plaats van alleen het meest recente jaar in deze periode. Deze aanpassing zorgt ervoor dat het gemiddelde werkgevers-risicopercentage een zuiver gewogen gemiddelde is van alle individuele werkgevers-risicopercentages.
c) Rekenpercentage vervalt
In 2020 vervallen de rekenpercentages Ziektewet en WGA. Het rekenpercentage wordt in alle berekeningen vervangen door het gemiddelde percentage. Zo is het gemiddelde percentage vanaf 2020 het nieuwe differentiatie-middelpunt in beide premievaststellingen. Grote en middelgrote werkgevers kunnen op het gemiddelde percentage een opslag of korting krijgen. Voorheen werden deze kortingen en toeslagen toegepast op het rekenpercentage. Dit leidt in de praktijk tot een lagere correctiefactor en tot hogere minimum- en maximumpremies.
d) Wisselwerking tussen schadelasten en premies wijzigen
Door het vervallen van de sectorfondsen voor de WW-premies wijzigt per 2020 de wisselwerking tussen schadelasten en premies. Enkele van deze wijzigingen zijn:
- WGA-lasten verschuiven vanuit de sectorfondsen en het Uitvoeringsfonds voor de overheid (Ufo) naar het Arbeidsongeschiktheidsfonds (Aof) en gaan dus mede de Aof-premie beïnvloeden;
- Ziektewetlasten in de sectorfondsen en het Ufo gaan naar de werkhervattingskas en krijgen dus effect op de Whk-premie;
- WW-lasten in de sectorfondsen komen voortaan ten laste van het Algemeen Werkloosheidsfonds en bepalen dus mede de AWf-premie;
- De kosten van uitkeringen die zijn ontstaan bij publiek verzekerde werkgevers die daarna eigenrisicodrager zijn geworden (staartlasten ZW), komen voortaan ten laste van de Whk en zal komend jaar mogelijk een licht verhogend effect op de premies hebben.
e) Uitzendbedrijven terug naar sector 52
Voor uitzendbedrijven geldt per 2020 niet langer meer een mogelijkheid tot indeling in een andere sector dan de sector ‘Uitzendbedrijven’. De mogelijk tot het indienen van een verzoek aan de Belastingdienst tot een (her)indeling buiten de sector ‘Uitzendsector’ werd al stopgezet op 17 mei 2017.
Veel uitzendbedrijven hadden tot die datum gebruikt gemaakt van de mogelijkheid om ingedeeld te worden in een sector met een relatief lage sectorale premie en een lage premie voor de Ziektewet. Per 2020 worden alle uitzendbedrijven, ook die eerder buiten de sector ‘Uitzendbedrijven’ waren ingedeeld, opnieuw in de uitzendsector.
Fouten zijn zo gemaakt
De hoogte van de Whk-premie is afhankelijk van diverse factoren en onze ervaring is dat de belastingdienst (en meer specifiek het UWV die de complexe berekeningen maakt) regelmatig kostbare fouten maakt in de berekening van de premie.
Enkele voorbeelden van fouten die wij bij analyses van de Whk-berekeningen tegenkomen zijn:
- toerekening van uitkeringen aan mensen die niet voorkomen in de loonadministratie;
- toerekening van uitkeringen die niet thuishoren in de berekeningen;
- toerekening van uitkeringen als gevolg van onjuiste vaststelling eerste ziektedag of datum uitdiensttreding;
- fouten in vaststelling van de premieloonsommen, kortingen en opslagen.
Aangezien de premie uit meerdere componenten bestaat en recentelijk wijzigingen in de berekeningswijze zijn doorgevoerd, is de kans op fouten daarmee alleen maar groter geworden. Een onterecht toegerekende uitkering kan u veel geld kosten, in het slechtste scenario maximaal 12 jaar aan hogere premies.
Wat kunt u doen?
De Belastingdienst stuurt voor het einde van het jaar een beschikking aan elke werkgever met daarin de hoogte en opbouw van de premies van de werkhervattingskas. Laat de beschikking WHK en de achterliggende bescheiden goed controleren.
Mocht u hierover vragen hebben of behoefte hebben aan advies of ondersteuning bij de controle van uw Whk-beschikkingen, neem dan gerust contact op met mij.