Rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft d.d. 9 september 2021, ECLI:NL:RBZWB:2021:4546, uitspraak gedaan over toepassing van de MIA en de VAMIL in het geval het stal-ontwerpcertificaat niet tijdig aanwezig was.
Wat is precies de praktijkcasus?
Een man en een vrouw exploiteren een agrarisch bedrijf in de rechtsvorm van een maatschap. De maatschap exploiteert een varkenshouderij, teelt mais, tarwe, aardappels en suikerbieten en exploiteert een loonwerkersbedrijf. De maatschap investeert in het jaar 2013 in een duurzame varkensstal. Voor de investering in de stal zijn bij RVO meldingen gedaan inzake de MIA en de VAMIL. Ten aanzien van een aantal investeringen wordt het stalontwerp door Kiwa Verin pas afgegeven na de uiterste melddatum. De belastinginspecteur weigert vervolgens de toepassing van de MIA en de VAMIL vanwege het niet tijdig afgeven van het stal-ontwerpcertificaat.
Wat is het geschil bij de rechtbank?
Omdat overleg en de bezwaarprocedure geen oplossing brengt, komt de kwestie voor de rechtbank. Bij de rechter draait het om de vraag of de belastinginspecteur de toepassing van de MIA en VAMIL mag weigeren vanwege het te laat afgeven van het stal-ontwerpcertificaat. Er bestaat geen verschil van mening over het feit dat de gerealiseerde investeringen op zichzelf volledig voldoen aan de eisen van de Milieulijst.
De belastingrechter oordeelt dat de belastinginspecteur mag eisen dat het certificaat tijdig aanwezig moet zijn. Deze eis wordt mede in het kader van de belastingheffing gesteld en dus mag de belastinginspecteur deze toets toepassen. Op grond van de wettelijke bepaling komt de maatschap (de man en de vrouw) dan ook niet in aanmerking voor toepassing van de MIA en VAMIL.
Het evenredigheidsbeginsel treft doel
Toch loopt het niet verkeerd af voor de investeerders. In Nederland kennen wij de zogenoemde beginselen van behoorlijk bestuur. Dit betekent dat de regelgeving de toets van deze beginselen moet kunnen doorstaan. De belangrijkste beginselen zijn het evenredigheidsbeginsel, het vertrouwensbeginsel, het gelijkheidsbeginsel en het zorgvuldigheidsbeginsel. De maatschap had in de procedure bij wijze van vangnet (zij had ook nog andere argumenten) een beroep gedaan op het evenredigheidsbeginsel. Dit beroep wordt gehonoreerd. De rechter vindt dat het vasthouden aan de eis van de tijdige afgifte van het stal-ontwerpcertificaat in deze situatie buiten toepassing moet blijven. Het vasthouden aan deze eis is in strijd met het evenredigheidsbeginsel. De inspecteur heeft geen belang bij het vasthouden aan de eis dat het ontwerpcertificaat tijdig aanwezig had moeten zijn. De stal voldoet immers aan alle eisen voor de toepassing van de MIA en de VAMIL, zowel aan de technische eisen als aan de eis dat het definitieve stalcertificaat tijdig is afgegeven. De maatschap daarentegen hebben een zeer groot belang. Het niet mogen toepassen van de MIA en de VAMIL heeft voor hen zeer nadelige financiële gevolgen. De rechter beslist dat de maatschap recht heeft op toepassing van de MIA en de VAMIL voor de investeringen in de duurzame varkensstal. De eis van de tijdige afgifte van het certificaat pakt in de situatie van de maatschap te zeer onevenredig uit.
Milieulijst is algemeen bindend voorschrift
De eis van de tijdige melding is vastgelegd in de Milieulijst. In deze casus uit het jaar 2013. De Milieulijst is geen wet maar een zogenoemd algemeen verbindend voorschrift. Dat kwam in deze casus goed uit, want de rechter mag daardoor de regeling toetsen aan onze rechtsbeginselen van behoorlijk bestuur en de inspecteur de opdracht geven ten gunste van de maatschap van de eis af te wijken. In deze situatie waarin het vasthouden aan de eis van de tijdige melding zo onredelijk is, is dit een mooie oplossing. Of dit ook een mooie oplossing kan zijn in andere vergelijkbare gevallen, is de vraag. De rechtbank stelt zich over het algemeen terughoudend op, tenzij de inspecteur, zoals in dit geval, het echt te bont maakt.
Heeft u te maken met een afwijzing van de aanvraag van de MIA, VAMIL of andere investeringssubsidies in de agrarische sector, neem dan vooral contact op.